door Jacques Collin
De kapitaalkost WACC vaststellen is niet zo eenvoudig. Het is een complexe functie van de kapitaalstructuur (verhouding schulden / EV in de balans), de volatiliteit van het aandeel gemeten door zijn beta en de marktrisicopremie. Kleine aanpassingen in deze inputs kunnen uitmonden in grote veranderingen in de eindberekening van de WACC.
De WACC of vermogenkostenvoet van een bedrijf is, zoals hierboven al gezegd, gelijk aan het gewogen gemiddelde van de kosten van het Eigen Vermogen (EV) én het Vreemd Vermogen (VV) na belasting en bestaat dus uit twee delen. De respectievelijke gewichten voor het EV en het VV zijn gelijk aan hun verhoudingen tot het Totale Vermogen (TV). De formule luidt als volgt:
WACC = REV * (EV/TV) + RVV * (VV/TV) * (1-T) (3)
waarbij
REV = Rendement EV;
RVV = Rendement Vreemd Vermogen; T= vennootschapsbelasting
Het REV bestaat uit een risicovrij rendement RRV plus een risicopremie op het EV
Deze laatste wordt bepaald door het product van de marktrisicopremie RMR en de bedrijfsvolatiliteit ? (of de mate waarin de ondernemingsactiviteit, los van het bedrijfsspecifieke risico, een systematisch risico loopt- een bèta van 1 betekent dat het risico gelijk is aan dat van de aandelenmarkt als geheel en een bèta van 0 houdt in dat er geen marktrisico is en de vergoeding gelijk kan zijn aan het rendement op staatsobligaties).
Het risicovrij rendement (= de risicovrije interestvoet of de risicovrije rente) wordt gebaseerd op het effectieve rendement op staatsbons met een looptijd van 5-8 jaar en waarvan de laatste waarde (in België) 3.25% bedraagt.
De marktrisicopremie RMR is een premie die aandeelhouders verlangen bovenop de risicovrije rente voor het risico dat zij lopen op een niet risicovrije investering en wordt geacht gelijk te zijn aan het rendement van een optimaal gediversifieerde portefeuille verminderd met de risicovrije rente. Voor deze waarde wordt in 2005 voor de Belgische markt gewoonlijk 2.54 % als norm gehanteerd. In formulevorm dus:
REV = RRV + ?* RMR = 3.25 % + ?* 2.54 % (4)
Het RVV bestaat uit het risicovrij rendement RRV plus een risico-opslag R0 die afhankelijk is van de “credit-rating” van de onderneming en welke door de banken wordt gevraagd ter dekking van het risico van geen of te late betaling van rente en aflossing. Voor bedrijven met een A-rating is een risico-opslag van 1% algemeen gangbaar. In formulevorm:
RVV = RRV +R0 = 3.25% + 1 % = 4.25 % (5)
Een kort voorbeeld: Stel dat onderneming X voor 60% gefinancierd is met eigen vermogen (EV/TV = 0,60) en voor 40% met vreemd vermogen (VV/TV =0,40). Stel verder dat het door de eigen vermogenverschaffers vereist rendement REV 5.79 % (? = 1 ) bedraagt en het door de vreemd- vermogenverschaffers geëist rendement RVV 4.25% is. De vennootschapsbelasting T is momenteel in België gelijk aan ongeveer 34%.
De WACC van het bedrijf is dan gelijk aan 0,6 *5,80 + 0,4 *4,25*(1-0,34)= 4.6 %.
Dit is dus het rendement dat minimum vereist wordt van het geïnvesteerd kapitaal IC.
Jacques COLLIN
