Het spaarboekje, of ook wel depositoboekje genoemd, is een bankrekening waar je geld deponeert voor een onbepaalde termijn en dat niet bestemd is voor een onmiddellijke uitgave. Een spaarrekening biedt rendement en je kan, indien nodig, ook snel over je geld beschikken. Je bent wel gebonden aan een wettelijk maximum dat je mag afhalen, maar de meeste banken zijn vrij soepel als je meer dan het maximum wil. Er wordt een (voornamelijk fiscaal) onderscheid gemaakt tussen het gewone spaarboekje en het superboekje.
Een gewoon spaarboekje kan je bij elke bank kosteloos openen. Je geniet dan fiscale vrijstellingop de interesten, tenzij je vreemde munten op je rekening stort.
Met een superboekje heb je geen fiscale vrijstelling op je interesten, maar het kan je wel een hoger rendement opleveren. Net zoals een gewoon spaarboekje kan je een superboekje gratis openen, maar ben je wel verplicht een minimumsaldo te storten. Je kan ook pas over je tegoed beschikken nadat de afgesproken termijn verlopen is. De rentevoet verschilt van bank tot bank.
Bij beide rekeningen stuurt je financiële instelling de bankuittreksels meestal kosteloos op.
De rentevergoeding bestaat uit twee elementen: de basisrente en de getrouwheidspremie, ook wel de aangroeipremie genoemd. Je hoeft niet de moeite te doen om te uit te zoeken welke bank het hoogste rendement aanbiedt, want de basisrente mag niet meer zijn dan 4 procent. De rente wordt bij de meeste banken berekend van de eerste dag van de storting totdat het tegoed wordt afgehaald.
Een getrouwheidspremie is de rente die je krijgt als je geld een jaar langop dezelfde rekening blijft staan. De premie bedraagt maximaal 50 procent van de basisrente. De aangroeipremie is rente die je krijgt op het bedrag waarmee je spaargeld jaarlijks groeit. Dat bedrag is de aangroeipremie. Je moet het minstens zes maanden op je spaarrekening laten staan om van een aangroeipremie te kunnen genieten.
Bijna alle Belgische banken mogen spaarboekjes uitgeven metbelastingvrijstellingen. Je kan eventueel een vrijstelling van belastingen krijgen wanneer je geld van je spaarrekening afhaalt. De afhaling moet in speciën gebeuren via een overschrijving naar één van je andere rekeningen, bijvoorbeeld je zichtrekening. Denk er wel aan dat je geen gebruik mag maken van doorlopende rekeningen en dat je met het overgeschreven geld effecten moet aankopen, een verzekering moet betalen of een safe moet huren.
Bij een zichtrekening kan je geen fiscale vrijstelling krijgen en is er een maximumbedrag dat je kan opvragen. Per vijf dagen kan je maximum 1250 euro afhalen en kan je bank je opvragingen beperken tot 2500 euro per maand.
Op zowat alles wordt in België belasting gevorderd, behalve op de intrest van je spaarboekje. Voorwaarde is wel dat je intresten niet hoger mogen zijn dan 1830 euro. Als je intresten hoger zijn, wordt er 15 procent aan roerende voorheffing afgetrokken.
Let wel op: als je met vier gezinsleden bent (twee ouders en twee kinderen) en je hebt elk een spaarboekje dat 500 euro aan intresten oplevert, ben je in principe verplicht voorheffing te betalen. Want vier keer 500 euro is 2000 euro en 2000 euro is 400 euro meer dan de toegestane 1830 euro. Je moet dat verschil aangeven, maar de bank zal normaal die roerende voorheffing niet inhouden.
Als je een superboekje hebt en je dus niet voldoet aan de wettelijk gestelde voorwaarden, moet je vanaf je eerste euro 15 procent roerende voorheffing betalen.
Sinds 1 januari 2012 is de roerende voorheffing op de meeste beleggingen opgetrokken van 15 naar 21 %. Het gaat onder meer om interesten van kasbons, termijnrekeningen, obligaties, de meerwaarde van fondsen met meer dan 40 % schuldvorderingen en dividenden van fondsen. Die verhoging geldt zowel voor bestaande als voor nieuwe effecten en contracten.
Er zijn slechts enkele uitzonderingen. De interesten van spaarboekjes blijven vrijgesteld tot een bedrag van 1830 euro per belastingplichtige (bedrag geldig voor het inkomstenjaar 2012). De interesten boven dat vrijgestelde bedrag worden, net zoals vroeger, onderworpen aan een roerende voorheffing van 15 %. De tweede uitzondering zijn de interesten van de staatsbons die werden uitgegeven tussen 24 november en 2 december 2011. Op die interesten moet een roerende voorheffing van 15 % worden afgedragen.